پوتین های کاری یا کفش های ایمنی، بخش ضروری از لوازم حفاظت فردی استفاده شده در محیط کار برای کاهش خطرات فیزیکی هستند. از کفش های ایمنی برای محافظت از پاهایمان استفاده می شود، درحالیکه نگهداری مداوم و تمیز کردن آنها برای سالم و امن نگه داشتن پا ضروری است. تمیز کردن و مراقبت منظم از کفش ایمنی برای جلوگیری از کاهش اثربخشی آنها در حفاظت از پا بسیار مهم است. در ادامه، بهترین روش های تمیز کردن کفش ها و پوتین های کاری و ایمنی بر اساس جنس مواد استفاده شده در آن ها آورده شده است.
چرم
چرم یکی از محبوب ترین موادی است که در قسمت بیرونی کفش ایمنی استفاده می شود. دلایل استفاده از چرم در کفش های ایمنی، مقاومت بالای آن در مقابل ساییدگی و پاره شدن و همچنین انعطاف پذیری حرکتی است که به هنگام کارهای سنگین از خود نشان می دهد. چرم طبیعی همچنین امکان جذب رطوبت و تهویه جزیی هوا برای خشک نگه داشتن و راحتی پا در طول روز را دارد.
برای مراقبت از چرم، گام اول اطمینان از خشک بودن کامل کفش های ایمنی است. سپس استفاده از برس کفش برای حذف گرد و خاک، نمک و سایر مواد چسبنده به سطح آن ضروری است. مرحله بعدی استفاده از واکس مناسب یا مواد مخصوص چرم و مالیدن آن بر روی کفش با استفاده از پارچه ای نرم است. این کار را آنقدر ادامه دهید تا واکس به تمامی سطح کفش برسد و لکه ها از روی سطح کفش چرمی از بین بروند و بعد از آن کفش را در معرض هوای آزاد قرار دهید تا خشک شود. برای براق ماندن چرم و حفظ درخشش آن می توان از روغن هایی بر پایه پالمیتولئیک اسید که خواص مشابه به وازلین دارد و حاوی پالمیتولین است، استفاده کرد. در آخر، استفاده از اسپری ضدآب برای محافظت از کفش ایمنی در برابر لکه های ناشی از برف و باران و کمک به مقاومت آن در برابر نفوذ آب توصیه می شود.
برای پاک کردن لکه های چربی و لکه های پروتئینی (مانند خون یا اوره) از پارچه آغشته به محلول آب، صابون نرم و مقدار بسیار کمی سرکه استفاده کرده و محل مورد نظر را به آرامی پاک کنید. باید توجه داشت که در این حالت برای خشک کردن کفش های ایمنی چرمی، نباید آن ها را در معرض نور مستقیم آفتاب و حرارت قرار داد.
چرم مصنوعی
از مواد مصنوعی نیز در تولید کفش ایمنی استفاده می شود. رویه چرم مصنوعی ترکیبی از مواد شیمیایی است، بطوری که خاصیت مشابه با چرم طبیعی داشته باشد. می توان چرم مصنوعی را در مقابل رنگ پریدگی، چروک شدن محافظت کرد و مقاومت آن را در برابر نفوذ آب بالا برد.
توصیه می کنیم هرگونه لکه و آلودگی اضافی روی سطح چرم مصنوعی را با یک برس یا پارچه نرم از بین ببرید. سپس از یک محلول صابون ملایم و آب سرد برای شستن رویه کفش ایمنی با جنس چرم مصنوعی استفاده نمائید. پس از تمیز کردن، کفش ایمنی را در معرض هوا بگذارید تا خشک شود و گرمای هوا تاثیر مثبت بر ساخت و ساز چرم مصنوعی می گذارد.
جیر
جیر نوعی چرم است که لایه رویی آن غیربراق و چرمی با پرداخت خاص است. چرم جیر معمولا نرم تر از چرم معمولی است و از مقاومت و کمتری برخوردار است. با توجه به مقاومت کمتر جیر نسبت به چرم، نگهداری و مراقبت از جیر حساس تر است.
برای شروع تمیز کردن و نگهداری از جیر، از برس کفش مخصوص جیر برای زدودن هرگونه خاک و نمک استفاده کنید. سپس محلول رقیق بیکربنات سدیم ،که به جوش شیرین نیز معروف است، را روی لکه های باقی مانده و کل سطح جیر بمالید و بگذارید تا در طول شب جذب جیر شود. سپس کفش ایمنی را با پارچه تمیز کرده و جوش شیرین را از روی سطح کفش حذف کنید. درنهایت برای مقاومت بیشتر کفش ایمنی جیر در مقابل آب و هوا از اسپری ضدآب مخصوص استفاده نمائید. برای حفظ زیبایی و ظاهر چرم جیر نمی توان از محلول های براق کننده مانند پارافین استفاده کرد، زیرا باعث جذب و نفوذ گرد و خاک درون پرزهای جیر می شود.
لاستیک
لاستیک نیز ماده دیگری است که به طور معمول در ساخت کفش ایمنی مورد استفاده قرار می گیرد. لاستیک عایقی عالی است که مقاومت الکتریکی کفش را ممکن می سازد و بسیاری از ویژگی های جذب ضربه را نیز دارد. اگرچه لاستیک از دوام بالایی برخوردار است، اما امکان تنفس و تهویه هوا در آن وجود ندارد و می تواند محدودیت حرکتی برای کفش کاری ایجاد کند و باعث ناراحتی شود. با این حال، لاستیک در برابر آب مقاوم است و به افرادی که در محیط های مرطوب کار می کنند اجازه می دهد تا پاهایشان در طول روز خشک بمانند. تمیز کردن کفش های ایمنی با جنس رویه لاستیکی به نسبت آسان است.
برای تمیز کردن کفش لاستیکی خود، از فشار بالای آب و برای از بین بردن لکه های کثیف از محلول جوش شیرین استفاده کنید. فشار ناشی از آب باعث تمیز شدن گل و لای حاصل از خاک و سایر مواد می شود، و جوش شیرین باعث از بین رفتن لکه های باقیمانده بر روی کفش ایمنی با جنس پلاستیک می شود. می بایست مراقب بود تا هیچ آبی به داخل کفش وارد نشود. نفوذ آب به داخل کفش می تواند به داخل کفش آسیب برساند. پس از پاک کردن گرد و خاک و لکه های روی پلاستیک از یک برس سخت برای جدا کردن هرگونه سنگریزه و شن از زیره کفش استفاده کنید. می توان علائم خراشیدگی باقیمانده بر روی کفش پلاستیکی را با روغن زیتون از بین برد. در آخر کفش ها را در معرض هوا قرار دهید تا خشک شوند.